بوت استرپینگ Bootstrapping در استارتاپ‌ها چیست؟

بوت استرپینگ Bootstrapping را در یک جمله اینگونه می توان معنی کرد، راه اندازی یک کسب و کار نوپا یا استارتاپ با استفاده از بودجه محدود بنیان گذاران بدون دریافت مبالغی به عنوان سرمایه گذاری و ادامه حیات استارتاپ به وسیله سود حاصل از خدمات و یا محصولات همان کسب وکار.
منشاء کلمه بوت استرپینگ از جمله “.pulling up by one’s own bootstraps” در قرن نوزدهم است و برای فردی استفاده می شد که کاری که آشکارا غیرممکن بود را با استقامت زیاد شروع کرده و ممکن ساخته بود. در فرهنگ ایرانی می توان جمله پاشنه های کفش را بالا کشیده و شروع کن را معادلی برای این واژه دانست که منظور آن تکیه بر توانایی های شخصی همراه با تلاش و پشتکار زیاد است.
بوت استرپینگ به طورکلی راه و روشی است برای شروع یک کسب و کار که مبتنی بر بودجه های خارجی و تزریق سرمایه توسط سرمایه گذار نیست. در این روش ۱۰۰ درصد سهام یک استارتاپ تا پایان متعلق به صاحبان اصلی آن بوده و به این ترتیب آنها تمرکز کامل بر روی وقایع و اتفاقات کسب و کار خود داشته و نیازی نیست تا کاری را خارج از سلیقه و سیاست های خود به واسطه آنکه فردی حقیقی یا حقوقی با سرمایه اش از آنها حفاظت می کند انجام دهند.
این روش شروع به کار و ادامه حیات روشی بسیار سخت، چالش بر انگیز و آهسته است. سخت است چون، استارتاپ شما دارای بودجه محدودی است و به همین دلیل بسیاری از فعالیت هایی که شاید در یک شرکت دیگر بسیار عادی باشند سخت خواهند شد، برای مثال به دلیل محدودیت بودجه اتان شاید مجبور شوید به جای استفاده از تاکسی و خودروی شخصی با مترو به قرار خود برسید. چالش برانگیز است زیرا، بنیان گذاران و مدیران این گونه کسب و کار ها باید با استفاده پشتوانه علمی و عملیاتی خود بر مشکلات پیروز شوند و آیتم پول و ثروت مالی به دلیل محدودیت زیادی که دارد نمی تواند برای حل مشکلات راه گشای آنها باشد. بوت استرپینگ آهسته است اما اگر کسب و کاری که به این روش ایجاد شده و به حیات خود ادامه می دهد بتواند پیوستگی را چاشی آهستگی کند، در دراز مدت نتیجه صبر و زحمات خود را خواهد دید. به طور کلی دلیل این آهستگی آنجاست که در ابتدا شما با بودجه ای محدود شروع به کار خواهید کرد و پس از اتمام آن بودجه باید منتظر سودهایی باشید که از سوی خود کسب و کار به دست آورده و آنها را برای پیشرفت کارتان به خود استارتاپ تزریق کنید و نا گفته پیداست که این مبالغ به خصوص در سالهای اولیه بسیار کمتر از مبالغ کلانی است که سرمایه گذاران به یک استارتاپ تزریق کرده و باعث رشد فزاینده و سریع آن می شوند.
بوت استرپینگ راهی سخت برای شروع و ادامه است. فشارهای مالی و ریسک مالی زیادی را بر سر راه کارآفرین قرار می دهد. وجود منابع مالی محدود در این روش می تواند مانع از رشد و ارتفاء و حتی دلیلی بر کاهش کیفیت و یکپارچگی محول یا خدمات مورد نظر شود.

نمونه های موفقی که از بوت استرپینگ استفاده کرده اند

طبق آماری که مجله Forbes بر پایه یک نظر سنجی در سال ۲۰۱۵ منتشر کرد، ۹۰ درصد از استارتاپ ها محکوم به شکست هستند، حال تفاوتی ندارد که از روش جذب سرمایه گذار استفاده کرده باشند و یا از روش بوت استرپینگ، اما کسانی که با سرمایه خود یک استارتاپ را راه اندازی و مدیریت کرده اند بیش از بقیه توانسته اند آن کسب و کار را از مرحله شکست کامل به موفقیت بزرگ برگردانند. در ادامه برخی از نمونه های موفق این روش را آورده ام.
TechSmith
احتمالا نام شرکت TechSmith را شنیده اید و یا حتی از نرم افزار های معروف آنها مانند Snagit و Camtasia برای ویرایش فیلم و فیلم برداری از صفحه نمایش خود استفاده کرده باشید. این شرکت به روش بوت استرپینگ شروع به فعالیت کرد و نمودار رشد طبیعی ای را تجربه نمود. آنها از درآمد ۱٫۸ میلیون دلاری در سال ۱۹۹۹ به درآمدری بالغ بر ۵۰ میلیون دلار در سال ۲۰۱۲ رسیده اند و همچنین تیم آنها از ۱۹ نفر به ۲۵۰ نفر افزایش پیدا کرده است.
Spanx
سارا بلاکلی (Sarah Blakely) استارتاپ Spanx که تولید کننده لباس زیر ویژه لاغری است را فقط با ۵ هزار دلار از پس انداز شخصی خود در سال ۲۰۰۰ آغاز کرد و اولین دفتر وی آپارتمان شخصی اش در آتلانتا بود. سارا پس از آن سعی کرد با پولی که از سود فروش محصولات به دست می آورد به آرامی شرکتش را پیش برده و در این کار موفق بود به صورتی که در سال ۲۰۱۶ توانست در لیست ثروتمندترین زنان خودساخته مجله Forbes به افراد معرفی شود، سارا کماکان ۱۰۰ درصد سهام Spanx را در اختیار داشته وثروت ولی حدود ۱ میلیارد دلار تخمین زده می شود.
Tough Mudder
ویل دین (Will Dean) و گای لیوینگستون (Guy Livingstone) در سال ۲۰۱۰ سری مسابقات استقامتی Tough Modder را با ۳۰۰ دلار برای ساخت و ایجاد وبسایت و ۸ هزار دلار برای تبلیغات در فیس بوک شروع کردند که نتیجه آن ثبت نام ۵ هزار نفر در اولین دوره بود. از آن زمان تاکنون در بیش از ۱۰ کشور دنیا با بیش از ۲ میلیون شرکت کننده این مسابقات برگذار شده است. تخمین زده می شود که موسسین این مسابقات تا کنون بیش از ۱۰۰ میلیون دلار از طریق دریافت هزینه های ثبت نام و اسپانسرهای رویداد درآمد کسب کرده اند.

مزایا و معایب Bootstrapping

بوت استرپینگ بندرت راهی سریع برای کسب سود و پول دار شدن است، اما بنیان گذارانی که از این شیوه برای راه اندازی استارتاپ و کسب و کارشان بهره می برند می توانند به آهستگی و در گذر زمان شبکه ای ایمن از سرمایه را تدارک دیده تا سرمایه گذاری های آتی تجارت خود را بسیار آسان کنند.
بوت استرپینگ به صاحبان کسب و کار اجازه می دهد تا برند خود را بیش از دیگران بر مبنای تجارب به دست آمده بنا کنند، زیرا سرمایه گذاری وجود ندارد که برای دستیابی به اولین خدمات و محصول نهایی به آنها فشار آورد، اما نیاید فراموش کرد که چنین بنیان گذارانی ممکن است تا سرمایه های زندگی شخصی خود را نیز در این راه فدا کرده و حتی نتوانند یک زندگی عادی و نرمال را تجربه کنند.
از نکات مفی دیگری که کسب و کار به روش بوت استرپینگ دارد عدم کسب سریع اعتبار است، زیرا زمانی که یک سرمایه گذار وارد یک استارتاپ می شود، علاوه بر بودجه مالی خود، اعتباری را که طی سالیان ساخته است را نیز وارد آن کسب و کار می کند و همانطور که می دانیم اعتبار و درستی، عواملی هستند که کسب آنها بسیار سخت بوده و در پیشرفت یک تجارت بسیار موثر و حیاتی هستند.
از مزایای فوق العاده این روش آن است که تمرکز، صبر و مهارت تصمیم گیری در شرایط بحرانی را به شدت افزایش می دهد. در این روش مدیران باید بر سودآوری متمرکز شوند و فرصتی برای اتلاف و دور ریز پول ندارد ، آنها باید صبور باشند زیرا به دلیل محدودیت های مالی ای که وجود دارد رشد های شارپ در این روش بسیار نادر است. همچنین مدیران به دلیل ریسک پذیری بالای منابع مالی باید توان تصمیم گیری صحیح در مواقع بحرانی را به صورت تجربی آموزش ببینند زیرا هر تصمیم اشتباه می تواند بهایی تا حد شکست و خاموشی چراغ یک استارتاپ داشته باشد.
به طور کلی اگر سخت کوشید، برنامه ریزی صحیحی دارید، به دنبال طی کردن ره صد ساله در یک شب نیستید و صد البته توان ریسک پذیری بالایی دارید باید به سراغ این روش بیایید، زیرا فقط با بوت استرپینگ است که می توانید هر آنچه دوست دارید را بسازید و همانطوری که دوست دارید شرکت خود را اداره کنید چون ۱۰۰ درصد آن متعلق به خودتان است و سرمایه گذاری وجود ندارد تا به کسب و کار و فرهنگ سازمانی شما جهت دهد.